Điều kiện để giành được quyền nuôi con khi ly hôn

Thưa luật sư, xin hỏi: Tôi và vợ sắp ly hôn thì làm sao để tôi giành được quyền nuôi con sau ly hôn?

Luật sư tư vấn:

Xin cám ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến cho chúng tôi. Về vấn đề bạn đang thắc mắc chúng tôi xin trả lời như sau:

1. Quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau ly hôn

1. Theo quy định tại điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn như sau:

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, khi tiến hành ly hôn thì hai vợ chồng cần tiến hành thỏa thuận quyền nuôi con. Tòa án chỉ giải quyết tranh chấp trong trường hợp hai bên không thể thương lượng, thỏa thuận được cũng như Tòa án dựa vào Luật Hôn nhân và gia đình, quy định các nguyên tắc để giải quyết tranh chấp về quyền nuôi con sau khi ly hôn.

2. Nguyên tắc giải quyết tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn

Nguyên tắc 1: Con dưới 36 tháng tuổi sẽ được ưu tiên quyền nuôi con thuộc về mẹ.

Nguyễn tắc 2: Con từ 3 tuổi đến 7 tuổi thì quyền nuôi con của cha và mẹ ngang bằng nhau. Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào các điều kiện: Vật chất (điều kiện kinh tế, gia sản, thu nhập, tài sản, chỗ ở,…); Tinh thần (thời gian chăm sóc, giáo dục, dạy dỗ con, thời gian vui chơi với con, trình độ học vấn, nhân cách đạo đức,…)

Nguyên tắc 3: Con trên 7 tuổi thì Tòa án phải xem xét nguyện vọng của trẻ và ghi nhận bằng văn bản.

Cần lưu ý: đối với trường hợp con dưới 36 tháng tuổi thì mẹ là trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Nhưng khi con trên 36 tháng tuổi thì cha sẽ có quyền yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn trong một số trường hợp cụ thể.

3. Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

Theo quy định nêu trên, cha hoặc mẹ sau khi ly hôn muốn giành quyền nuôi con phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

– Tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con;

– Trường hợp không thỏa thuận được, phải chứng minh điều kiện của mình có thể đảm bảo quyền lợi về mọi mặt của con:

+ Điều kiện về vật chất như: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…

Các bên có thể trình bảng lương, giấy tờ chứng minh thu nhập của mình, các nguồn tài chính khác và cách chăm sóc con sau khi ly hôn…

+ Điều kiện về tinh thần như: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ; giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay; điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn… của cha mẹ.

Các điều kiện để người cha giành quyền nuôi con

Điều kiện về vật chất

– Có thu nhập thực tế, đủ tiềm lực tài chính đảm bảo nuôi dưỡng, chăm sóc tốt nhất cho con

– Có thu nhập ổn định

– Có chỗ ở ổn định, hợp pháp, điều kiện môi trường xung quanh tốt

– Và các điều kiện vật chất khác

– Người bố cần chứng minh, cung cấp cho Tòa án các giấy tờ như hợp đồng lao động, bảng lương, giấy tờ chứng minh về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở…

Điều kiện tinh thần

– Có nhiều thời gian để chăm sóc, nuôi dưỡng con

– Dành nhiều tình cảm quan tâm, yêu thương con, tôn trọng ý kiến của con

– Điều kiện cho con được học tập, vui chơi giải trí

– Chứng minh đối phương thường xuyên phải đi công tác xa nhà, không có thời gian chăm sóc cho con,…

– Người bố có thể chứng minh điều kiện tinh thần của mình thông qua thời gian biểu của mình.

Chứng minh đối phương không đáp ứng điều kiện trực tiếp nuôi con

– Chứng minh trong thời gian chung sống, đối phương không quan tâm đến con, hay đánh đập, bạo lực với con về mặt tinh thần lẫn thể xác, ngăn cản, không tạo điều kiện cho con được phát triển kỹ năng… ảnh hưởng sâu sắc đến việc phát triển toàn diện của con.

– Nguyên nhân ly hôn là do lỗi của đối phương ví dụ như ngoại tình, bạo lực gia đình,…

– Người mẹ không đủ điều kiện về vật chất để nuôi dưỡng con tốt nhất

– Từ những vấn đề đó khẳng định đối phương không đủ điều kiện được quyền nuôi con, sẽ ảnh hưởng đến khả năng phát triển và nhân cách của con

Lưu ý: việc chứng minh những điều này phải không phải là liệt kê mà phải có một bằng chứng giành quyền nuôi con cụ thể, rõ ràng, đầy sức thuyết phục để Tòa án căn cứ vào đó để xem xét, chẳng hạn như có giấy tờ giám định thương tích, có bằng chứng chứng minh là lỗi của đối phương dẫn